Training en begeleiding
Waarom ga ik iets leren en wat kan ik ermee?
Reablement (Meesterschap; Mensen Helpen Zichzelf te helpen) vergroot het levensplezier, vermindert behoefte aan zorg en kost minder. Toch staat reablement in Nederland nog in de kinderschoenen. Een groep voorlopers laat zien dat de kanteling begonnen is:
Stichting Maak de Burger Meester werkt samen met professionals, gemeenten, zorginstellingen, kennisinstituten en burgerinitiatieven om handen en voeten te geven aan de Deense werkwijze (reablement) in de Nederlandse situatie. De mogelijkheden zijn er volop voor de sociale wijkteams, gezondheidscentra, revalidatiecentrum, thuiszorg en de wijken. Uiteindelijk betekent het dat je burgers en wijken helpt om voor zichzelf te zorgen, waarbij de dingen op hun eigen voorwaarden gebeuren.
Tijdens de trainingen zul je ervaren hoe je in één gesprek wensen, verwachtingen en de kracht van patiënten/burgers zichtbaar maakt, maar ook belemmeringen die deze wensen in de weg staan. Je krijgt een map met gereedschappen om meteen zelf aan de slag te kunnen gaan.
Film waarin het Gesprekswiel en de integrale aanpak wordt toegelicht.
Het toepassen van deze praktische informatie en de direct toepasbare instrumenten hebben naast een hoger ervaren gezondheid en welbevinden geresulteerd in:
- Daling in het gebruik van hulpmiddelen zoals 8% in gebruik van incontinentiemateriaal
- 8% kostenvermindering op zorg en welzijn, door focus op burgerbetrokkenheid en levenskwaliteit
- Minder (ziekenhuis)opname van mensen met chronisch ziekten
- Minder zorginzet, omdat alleen de benodigde zorg wordt ingezet
- Krachtige samenwerking tussen zorg, welzijn en gemeenten, door integrale aanpak
- Professionals handelen sneller, omdat zij weten waaraan de burger behoefte heeft
- Meer betrokken en gemotiveerde burgers, want hun wensen en verwachting zijn het uitgangspunt
- Meer werkplezier door tevredenheid van burgers bij 83% van zorgprofessionals
- Toename burgerdeelname en burgernetwerken
Verdiepende informatie
Om positieve gezondheidseffecten te bereiken maakt De Stichting Maak de Burger Meester gebruik van Reablement ook wel Alledaagse Rehabilitatie genoemd1.. Bij reablement wordt de persoon ondersteund om een waardevol en zelfstandig leven te kunnen leiden.
Als onderdeel van de reablement wordt de WHO’s International Classificatie of Functioning, Disability and Health, afgekort ICF2, gebruikt als raamwerk en als classificatie. Daarvoor is een ‘ICF-uitvraagmethodiek’3 ontwikkeld.
In de praktijk bleek bovendien behoefte aan handige tools zoals het ‘Coördinatiemodel met de burger centraal’4 om wensen en verwachtingen van de burger helder te krijgen en om handelingscompetentie bij de burger te verwerven. Variabel meesteringsvermogen wordt geïnventariseerd met elementen uit verschillende theorieën: definitie van handelingscompetentie uit de Gezondheidspedagogiek, Antonovsky’s salutogenese en Bandura’s theorie over self-efficacy.
Een korte toelichting op onderdelen
Meesterschap; Mensen Helpen Zichzelf te Helpen
Als een burger om hulp vraagt, is er sprake van een verlies of dreigend verlies in het functioneren op fysiek, mentaal of sociaal gebied. Bij reablement wordt de persoon ondersteund om ‘het weer te kunnen’ en om een waardevol en zelfstandig leven te kunnen leiden. De perceptie van een zelfstandig en waardevol leven verschilt van mens tot mens. Deze persoonlijke verschillen zijn het uitgangspunt voor de professional die de burger helpt om zijn/haar doelen te bereiken. Rehabilitatie is een integrale aanpak, die samenhang en coördinatie tussen de verschillende professionals en sectoren vereist. Stichting Maak de Burger Meester maakt gebruik van de acht reablement basiselementen en van ICF.
“Reablement is een doelgericht en tijdsgebonden samenwerkingsproces tussen de burger, mantelzorgers en professionals. Het doel is dat de burger, die te maken krijgt met verlies of vergaand dreigend verlies van zijn fysieke, mentale en/of sociale functievermogen, een zelfstandig en waardevol leven krijgt. Reablement baseert zich op de gehele levenssituatie en besluitvorming en bestaat uit een gecoördineerde, samenhangende en wetenschappelijk gebaseerde interventie”
DEFACTUM/MarselisborgCentret, Denemarken, www.marselisborgcentret.dk
ICF
Het menselijke functioneren is een van de essentiële elementen in de reablement. Internationaal is men van mening dat het menselijk vermogen het beste te beschrijven is met ICF.
“Met behulp van ICF kan het menselijke functioneren worden beschreven vanuit drie verschillende perspectieven: 1. het perspectief van het menselijk organisme; 2. het perspectief van het menselijk handelen en 3. het perspectief van de mens als deelnemer aan het maatschappelijk leven”
Nederlandse vertaling van de WHO publicatie: International Classification of Functioning, Disability and Health, ICF, Geneva, 2001. Eerste druk 2002, Bohn Stafleu van Loghum, Houten.
ICF-gebaseerde vragenlijst
Stichting Maak de Burger Meester heeft in samenwerking met de Gemeente Esbjerg en DEFACTUM/ MarselisborgCentret de op ‘ICF-Gebaseerde Vragenlijst: Beschrijving van de Gezondheidstoestand en Reablementbehoeften van Personen met Chronische Aandoeningen, 2016, afgekort BCS-CC 2013, versie 2016’, vertaald naar Engels, Fins en Nederlands. Maak de Burger Meester en Dr. H.A. (Gonda) Stallinga zijn betrokken geweest bij de Nederlandse vertaling.
Dr. H.A. (Gonda) Stallinga, onderzoeker, PhD, RN | Lid ICF team Nederlands WHO-FIC Collaborating Centre, School
Lees meer
COÖRDINATIEMODEL MET DE BURGER CENTRAAL
Het Coördinatiemodel met de burger centraal bestaat uit verschillende elementen, waaronder het Gesprekswiel.
Wat is het Gesprekswiel?
Het Gesprekswiel is gereedschap waarmee professionals de gespreksinhoud voor de burger visueel maken. Het Gesprekswiel is opgebouwd uit componenten van ICF en ondersteunt de systematische, holistische benadering met focus op de behoeftes en het meesteringsvermogen van de burger.
Het Gesprekswiel helpt de behoeftes, meesteringsvermogen en wensen van de burger zichtbaar te maken en geeft tegelijkertijd de professional richtlijnen voor het opstellen van doelen en het plannen van de (kortdurende) integrale interventie.
Film waarin het Gesprekswiel en de integrale aanpak wordt toegelicht.
In Maak de burger Meester bestudeert effecten op verschillende niveaus en met behulp van een ICF-Resultaatketen
