Waarom wil je in de zorg werken?
Als je aan professionals in de zorg vraagt “Waarom koos je voor dit beroep?” is het antwoord meestal “Omdat ik graag met mensen werk.” Maar de praktijk is dat ze vooral aan de symptomen van ziekten van een patiënt werken. “We behandelen een fysiek probleem, waarbij we iedereen met dezelfde diagnose eenzelfde behandeling geven”, zegt Susanne Terkelsen, Head of Health and Rehabilitation Centre Esbjerg. Zij bedacht dat er een andere manier van werken moest komen, waarbij de burger centraal staat.
Toen in 2007 de transitie in de Deense gemeente Esbjerg begon, werkte elke professional op het eigen vakgebied met een patiënt. Nu werken professionals samen, met de burger als middelpunt. Een belangrijke vraag is “Wat is er door je ziekte veranderd in je leven?” Het maakt daarbij niet uit welke ziekte je hebt. Wees nieuwsgierig, neem je patiënt bij de hand en bepaal samen wat de goede weg is.
Hoewel Susanne voor individuele programma’s pleit, vertelt ze dat je er niet aan ontkomt om mensen toch in ‘hokjes’ te verdelen. Dat heeft als doel om te specificeren wat iemand nodig heeft. En dat hangt ervan af hoe complex het ziektebeeld is en hoe goed iemand in staat is daarmee om te gaan. Om de achtergrond van een hulpvraag te begrijpen, is het goed te weten dat mensen op verschillende manieren met ziek zijn omgaan, afhankelijk van hun ervaringen en zelfbeeld.
Met 27 ICF codes als basis, wordt de vinger op de zere plek gelegd. Susanne heeft met een heel team hulpmiddelen ontwikkeld, die daarbij helpen. Omdat elke casus een andere insteek heeft, waarbij de burger de regie houdt, blijft het slechts een hulpmiddel. Als iemand met een hulpvraag in het ‘circuit’ komt, wordt eerst telefonisch contact opgenomen. Vervolgens wordt een brief gestuurd met een uitnodiging voor een ‘keukentafelgesprek’ en een aantal vragen. Die vragen mogen vooraf worden ingevuld, maar het hoeft niet. Tijdens het gesprek vormen kaartjes met symbolen en een ‘gesprekswiel’ waarop verschillende aandachtsgebieden worden aangegeven een leidraad. Elk gesprek verloopt verschillend. Elk vervolg is anders. Met aandacht voor de individuele behoefte van de burger en met welbevinden en leefplezier als basis.
Door Karin van der Velden